E-Ticareti Yutan Bir Çığ: AMAZON

Amazon, internet denilen kavramın henüz konuşulmadığı, bilinmediği, onunla saatlerce vakit harcanmadığı bir dönemde, 1994 yılında D.E Shaw isimli finansal hizmetler firmasının başkan yardımcılığı görevini bırakarak, inandığı ve peşinden gitmesi gerektiği idealleri uğruna cesaret gösteren Jeff Bezos tarafından Amerika Birleşik Devletleri’nin Washington eyaletinde bulunan Seattle şehrinde bir evin garajında kurulmuştur.

Jeff Bezos’un şirkete Amazon ismini koyarken en büyük hayali şirketin Amazon Nehri gibi dünyanın en büyüğü olma düşüncesiydi. Böylece e-ticaretin ulaşacağı noktayı belirleyecek bir oluşumun temellerini atmış oldu.

Nick Hanauer isimli iş adamı Jeff Bezos’un bu girişimine yatırım yaptı. Amazon ilk olarak internete girerek online olmaya karar verdiği zaman bir web sitesi kuruyor fakat siteye alışveriş yapmaya gelen müşterilerce çekicilikten uzak duruyordu. Bu sebepten dolayı ilk zamanlar işler pek de beklenildiği gibi gitmiyordu. Daha sonraları Tom Alburg isimli iş adamı Amazon’a olan yatırımı ile web sitesine gelen ziyaretçinin ilgisini çekecek bir web sitesi kurulmasına yardımcı oldu.

Gelen her siparişi müşteriye ulaştırabilmek ve memnun etmek için aynı özveriyi yaşayan, gerçekten işini yaparken zevk alabilen bir ekip oluşturulmuştu. Gelen siparişler gün geçtikçe artıyor, çalışan sayısı ve garaj yetersiz gelmeye başlıyordu. Bu nedenle Jeff Bezos içinde farklı departmanların bulunduğu bir ofise taşınmaya karar vermişti.

Artık başarılar iplik söküğü gibi gelmeye başlamıştı. Şimdi sıra online müzik, video ve oyuncak işine girmekti. Amazon kısa süre içerisinde Amerika’nın birçok eyaletinden hatta dünyanın onlarca farklı ülkesinden sipariş alan ve bu siparişi gönderebilen bir şirket olmayı başarmıştı. Şirket gün geçtikçe büyüyor, ismi dünya çapında duyulmaya başlamıştı. Şirketin sahibi Jeff Bezos ise 1999 yılında Time dergisi tarafından yılın kişisi ödülüne layık görülmüştür.

Her şey bu kadar güzel görünmesine rağmen şirket 2000 yılında büyük zarar etmişti. Buna rağmen başladığı işten vazgeçmeyen inatçı ve kendine güvenen Jeff Bezos’un nasıl bir yol izleyeceği herkes tarafından merakla bekleniyordu. Diğer büyük firmaların ürünlerini online olarak Amazon üzerinden satışa sunmak herkes tarafından zekice bulunmuştu.

2001 yılının son 3 ayında açıklanan finansal tablolarında Amazon kendi hedeflerini bile aşmıştı. Özellikle 11 Eylül 2001’de Amerika’da gerçekleşen saldırı sonrası insanlar online alışverişe daha çok ağırlık verir duruma gelmişti. 2002 yılının başlarında satışların artması, tekrardan güzel günlerin geldiğinin habercisiydi.

E-ticaret denilince artık akla gelen şirket olmayı başaran Amazon bundan sonra ürün yelpazesini genişletmek istiyordu. E-ticaret devinin artık hedefi kitaptan farklı olarak müzik cd’leri, market ürünleri ve spor ürünleri de satmaktı. 2007 yılına gelindiğinde ise Jeff Bezos’un en büyük adımlarından biri, elektronik kitap okuyucusu Kindle‘ın piyasaya sürülmesi olmuştu. Böylece taşınabilir elektronik cihazda da kendini göstermek istediğini belli etmiştir.

Şirket ürünleri teslim ederken de müşteri memnuniyetinde sınır tanımayan ve yeni bir çağ açacak ”Prime Air” projesini tanıttı. Bu proje kapsamında ilk teslimat 7 Aralık 2016’da İngiltere’de yapıldı. 2.1 kg olan ürünün müşteriye ulaşması 13 dakika sürdü ve drone, 121 metrelik bir yükseklikte uçtu.

Amazon’un diğer bir yeniliği ise depolarında çalışan Kiva isimli robotlardır. Ürünün depoda istenilen yerden alıp istenilen yere götürülmesi gibi birçok kolaylık sağlayan Kiva robotlarının yazılımı için e-ticaret devinin 775 milyon dolarlık bir yatırım yaptığı belirtiliyor.

Bloomberg Haber Koordinatörü Ali Çağatay’ın Kasım 2017’de yaptığı açıklamaya göre sektörün en büyüğü olan e-ticaret devi Amazon, Temmuz 2018’de Türkçe bir web sitesi kurarak, Türkiye pazarına girecek. Almanya’daki web sitesinde Türkçe dil seçeneği sunarak alışveriş yapmayı mümkün kılan Amazon’un Almanya yöneticisi Ralf Kleber “Müşterilerimize Türkçe alışveriş imkanı sunmaktan gurur duyuyoruz.” açıklamalarında bulundu.

Öte yandan Amazon’un Berlin, Madrid ve Lüksemburg’ta çalışmak üzere Türkiye’den mühendis ve yazılım geliştirme direktörleri alımına başlayacağı bilgisi mevcuttur.

Benim de katıldığım Perakende Günleri 17’de söz alan kişilerden birisi de sektörün önde gelen markalarına yol gösteren, dünyaca ünlü perakende fütüristi ve danışmanlarından biri olan Doug Stephens’idi. Stephens’a göre ürünlerini Amazon üzerinden satan firmalar dikkatli olmalı çünkü Amazon önce ürünlerinizi satar sonra ise müşteri davranışlarınızı öğrenir, en son bu bilgileri kullanarak kendi markasını yaratır! Aslında Amazon’un e-ticarete ne derece hakim olduğunu ve e-ticaretteki toplam pazar payının çoğunluğunu tek başına aldığını anlamak için Doug Stephens’in şu cümlesini okumamız yeterli ”İnternette harcanan her 1 doların 60 centi Amazon’a gidiyor.”

Günümüze kadar böylesine bir başarıyla gelen Amazon’un en büyük sırrının her zaman müşteri odaklı çalışması olduğu söyleniyor. Gerek kargo ücreti gerek müşteri hizmetlerinde çalışan personelin müşteri karşısında sergilediği tutum belki de onu rakiplerinden ayıran en önemli özellik. Piyasanın gelecekteki durumunu öngörüp bu doğrultuda önceden alınan önlemlerin de faydası yadsınamayacak bir gerçektir. Bunların hepsi birleşince ister istemez tüm dünyada e-ticaret denilince akla gelen ilk şirket Amazon oluyor.

1994 yılında idealleri uğruna büyük bir risk alarak işini bırakan, gerçek bir başarı öyküsüne imza atan Bezos;  bugüne kadar dünyanın en zengin insanı olarak bilinen Bill Gates’i geçerek bu ünvanın yeni sahibi oldu. Jeff Bezos’un başarılarıyla gündemde olmaya devam edeceğinden şüphemiz yok. Amazon nehri gibi büyüyebilmek olan hayalini gerçekleştirdiğini söylememiz yanlış olmaz.

Anlık olarak dünyanın en zengin insanları listesine https://www.forbes.com/billionaires/list/#version:realtime bu linkten ulaşabilirisiniz.

Forbes Mayıs 2017 verilerinde Amazon’un piyasa değeri 427 milyar dolarak olarak açıklanmıştır. Ayrıca yine Forbes Mayıs 2017 verilerine göre Amazon’un şuan toplam 341.400 çalışanı vardır.